မော်စကိုမြို့ကို တရုတ် သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် ရောက်ရှိနေတဲ့ အတောအတွင်း ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်နဲ့ နှစ်နိုင်ငံ မဟာဗျူဟာရေးရာ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုတွေကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဆွေးနွေးသွားမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ယူကရိန်း စစ်ပွဲမှာ စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်ခဲ့တာကြောင့် ပူတင်ကို နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်ခုံရုံး (ICC)က ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ပြီး ရက်ပိုင်း အကြာမှာ ရှီက မော်စကိုမြို့ဆီ ၃ ရက်ကြာ အလည်အပတ် ခရီးစဉ် ရောက်ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ မတ် ၂၀ က ကရင်မလင် နန်းတော်မှာ ရှီကို ပူတင်က တခမ်းတနား ဧည့်ခံခဲ့တဲ့နောက် နိုင်ငံခေါင်းဆောင် နှစ်ဦးက အချင်းချင်း အရင်းနှီးဆုံး မိတ်ဆွေတွေအဖြစ် သတင်းထောက်တွေ ရှေ့မှောက်မှာ အပြန်အလှန် ညွှန်းဆိုခဲ့ကြပါတယ်။
ပူတင်နဲ့ ရှီတို့ တွေ့ဆုံမှုရဲ့ ပထမဆုံး နာရီပိုင်းတွေဟာ နှစ်နိုင်ငံ အရေးထက် ရုရှားက ယူကရိန်းကို လက်ရှိ ကျူးကျော် တိုက်ခိုက်နေတဲ့ စစ်ပွဲကို အဓိက ဗဟိုပြုခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ စစ်ပွဲကြောင့် လူတွေ ထောင်သောင်းချီ သေကြေ ပျက်စီးနေသလို ခေတ်သစ် ကမ္ဘာ့သမိုင်းမှာ အဆိုးဆုံး စာရင်းဝင် လူသားရေးရာ ကျပ်တည်းမှု ဒုက္ခတွေပါ ပေါ်ပေါက်လာစေခဲ့ပါတယ်။
ရှီက စစ်ပွဲ ရပ်ဆိုင်းရေးအတွက် အချက် ၁၂ ခုပါရှိတဲ့ ကြားဝင် ညှိနှိုင်းရေး အဆိုပြုချက် တစ်ခုကို ပြီးခဲ့တဲ့လက ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့ပြီး သူတို့နှစ်ဦး လူချင်းတွေ့ချိန်မှာတော့ ပူတင်က တရုတ်ရဲ့ ကြားဝင် ဖြေရှင်းပေးမယ့် ကိစ္စကို လိုလား လက်ခံတယ်လို့ အသိပေးခဲ့ကြောင်းလည်း သိရပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ အမေရိကန်ကတော့ တရုတ်က ညှိနှိုင်းပေးမယ့် စစ်ပွဲရပ်ဆိုင်းရေး ဆိုတာဟာ တရုတ်နဲ့ ရုရှားတို့ အပေးအယူလုပ်ထားတဲ့ ရုရှားရဲ့ အခင်းအကျင်း တစ်ခုထက် မပိုနိုင်ဘူးလို့ ဝေဖန်ထားပါတယ်။
ရှီရဲ့ မော်စကိုခရီးစဉ် ပထမဆုံးနေ့ တွေ့ဆုံမှုအတွင်း နှစ်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်တွေ ဆွေးနွေးမှုဟာ ၄ နာရီခွဲလောက် ကြာမြင့်ခဲ့တယ်လို့ ရုရှား အစိုးရ မီဒီယာတွေက ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ မော်စကိုမှာ ရှီဆက်ရှိနေတဲ့ ကာလအတွင်း နှစ်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်တွေကြား ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုတွေ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေဦးမှာပါ။
တရုတ် အစိုးရပိုင် ရှင်ဟွာ သတင်းဌာနကလည်း ယူကရိန်း ပဋိပက္ခနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပူတင်နဲ့ ရှီတို့ဟာ လေးလေးနက်နက် အမြင်ဖလှယ် ဆွေးနွေးမှုတွေ ရှိခဲ့တယ်လို့ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ တရုတ် အစိုးရ မီဒီယာတွေက ရှီရဲ့ မော်စကို ခရီးစဉ်ဟာ ခင်မင်မှု၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနဲ့ ငြိမ်းချမ်းမှုတွေကို တွန်းအားပေးတဲ့ ခရီးစဉ်လို့ ရည်ညွှန်း သုံးနှုန်းထားခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကန်ကတော့ ကျူးကျော်စစ်ကြောင့် နိုင်ငံတကာ အော့ကြောလန်ဘဝ ရောက်နေတဲ့ ပူတင်ကို သံတမန်ရေးအရ တရုတ်အစိုးရက အကာအကွယ် ပေးနေတယ်ဆိုတာ ဒီခရီးစဉ်က ပေါ်လွင် မြင်သာစေကြောင်း ဝေဖန် ပြောကြားထားပါတယ်။