ရှိန်း/People’s Spring
အထက်မြန်မာနိုင်ငံရဲ့မြို့တော် မန္တလေးမြို့ နဲ့ မိုင်ဆယ်ဂဏန်းသာဝေးတဲ့ မတ္တရာမြို့နယ်ရဲ့ အရှေ့ဘက်ခြမ်းက စစ်တပ် တပ်စွဲရာနေရာတွေကို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် -မန္တလေး( MDY PDF) ဦးဆောင်တဲ့တော်လှန်ရေးတပ်တွေက ၁၀၂၇ဒုတိယလှိုင်း လို့ခေါ်သလို ရှမ်းမန်းစစ်ဆင်ရေးလို့အမည်ပေးထားတဲ့စစ်ဆင်ရေးအတွင်းမှာသိမ်းယူခဲ့ပါတယ်။
မတ္တရာအရှေ့ခြမ်းရဲ့ အရေးကြီးနေရာတွေဖြစ်တဲ့အင်ကြင်းမြိုင်လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်တွေ၊ Alphaဘိလပ်မြေစက်ရုံ၊ဖယောင်းတောင်ရွှေလုပ်ကွက် ၊ ဆယ်တော်ကြီး စတဲ့ စစ်တပ်တပ်စွဲရာနေရာ ပေါင်း ၄၀ လောက်ကို မန္တလေးPDF က သိမ်းယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ မန္တလေးPDF နဲ့အတူမတ္တရာမျိုးမှန်တပ်ဖွဲ့ နဲ့ SSTF တပ်ဖွဲ့တွေကပူးပေါင်းထိုးစစ်ဆင်ခဲ့တာပါ။ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ရာချီသေဆုံးသလို လေယာဥ်ပစ်လက်နက်တွေအပါအဝင် လက်နက်မျိုးစုံရာနဲ့ချီပြီး မန္တလေးPDF ကသိမ်းဆည်းရရှိခဲ့ပါတယ် ။
(၁၀၁၄)လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေး အင်ကြင်းမြိုင်တပ်စခန်းက ရာနဲ့ချီတဲ့ စစ်သားတွေ ၊မိသားစုဝင်တွေလက်နက်ချသလို လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးလက်နက်တွေရခဲ့တာကမန္တလေးPDF အတွက်အကြီးမားဆုံးအောင်ပွဲဖြစ်ခဲ့ပါတယ် ။ဒါအပြင် မတ္တရာစစ်ဆင်ရေးမှာ စစ်သားတွေ ၊ပျူစောထီးတွေ ရာနဲ့ချီပြီး လက်နက်ချ အလင်းဝင်ခဲ့ပါတယ် ။
ဒီနေရာတွေဟာ မန္တလေးမြို့နဲ့နီးကပ်နေပြီး စစ်ရေးအရအရေးပါတာမို့ စစ်တပ်အထိုင်ချတပ်စွဲခဲ့တဲ့နေရာတွေဖြစ်ပါတယ်။ စစ်တပ်အတွက် မတ္တရာမြို့ပေါ်နဲ့ ထီးတော်မိုး(စစ်သားစုဆောင်းရေးတပ်)တို့လောက်သာ စစ်တပ်ကနယ်မြေထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခဲ့တဲ့အခြေအနေဖြစ်တယ်။ ၁၀၂၇ ဒုတိယလှိုင်းစစ်ရှိန်ပြင်းထန်လွန်းတာကြောင့် မန္တလေးမြို့အသိမ်းခံရမှာစိုးပြီး စစ်ကောင်စီရဲ့အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(လပခ)ဟာ မန္တလေးမြို့ခံစစ်ကို ဦးစားပေးပြီးအသည်းအသန်ပြင်ဆင်ခဲ့ရတဲ့ ကာလတွေဖြစ်ပါတယ်။
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ကနေ ၁၀၂၇ဒုတိယလှိုင်းမစခင်အထိ စစ်တပ်အထိုင်ချ ဂိတ်ဖွင့်ထားတဲ့အရေးကြီးစခန်းဖြစ်တဲ့ကျောက်တံတားကျေးရွာကိုတောင် တော်လှန်ရေးတပ်တွေလက်ထဲမကျအောင် စစ်တပ်က အသဲအသန် ခုခံခဲ့ရတဲ့အခြေအနေဖြစ်ပါတယ်။
မန္တလေး PDF ရဲ့ထိုးစစ်တွေက မတ္တရာမှာ ရပ်တန့်သွားပြီး သပိတ်ကျင်းမြို့နယ်ဘက်ကို ဦးစားပေးတိုက်ခိုက်လာတဲ့နောက်ပိုင်းမှာ စစ်တပ်ကလည်းမတ္တရာမြို့နယ်မှာစစ်တပ်ကိုပြန်လည်စုဖွဲပြင်ဆင်လာခဲ့ပါတယ်။
စက်တင်ဘာလအတွင်းမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ကဗိုလ်ကြီးတွေ တပ်ခွဲမှူးသင်တန်းဆင်းခဲ့ပါတယ်။အဲဒီတပ်ခွဲမှူးတွေကြီးကြပ်ပြီးတော့ မန္တလေးနယ်ခံပျူစောထီးတွေ၊ စစ်မှုမထမ်းမနေရဥပဒေနဲ့ စုဆောင်းထားတဲ့ စစ်သင်တန်းအပတ်စဥ် ၂ နဲ့ ၃ က သင်တန်းဆင်းစစ်သားသစ်တွေနဲ့ စုပေါင်းပြီး စစ်တပ်ကမတ္တရာမြို့နယ်မှာအင်အားတိုးခဲ့တယ်လို့စုံစမ်းသိရပါတယ်။
စစ်တပ်က အရာရှိတဦးရဲ့ပြောကြားချက်အရ အယ်ဖာဘိလပ်မြေစက်ရုံနဲ့ဖယောင်းတောင် သတ္တုတူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းတွေကို PDFတွေက လပိုင်းအတွင်းလုပ်ငန်းစတော့မယ့်သတင်းကြောင့် ဒီနေရာတွေကို ပြန်သိမ်းနိုင်ဖို့ စစ်တပ်က ကြံစည်လာတာလို့သိရပါတယ်။
“ဒီလုပ်ငန်းတွေ(ရွှေတူးဖော်ရေး) လည်ပတ်ရင် အဲဒီကငွေနဲ့ လက်နက်ဝယ်ဖို့အထောက်အပံ့ဖြစ်လာလိမ့်မယ်”လို့စစ်တပ်က အရာရှိတစ်ဦးကစစ်ကောင်စီရဲ့ ပူပန်မှုကိုပြောပါတယ်။
ဒါအပြင် မတ္တရာအရှေ့ဘက်ခြမ်းကို စစ်တပ်က ဒရုန်းကျွမ်းကျင်သူတွေပါစေလွှတ်ပြီး နယ်မြေတွေပြန်သိမ်းနိုင်ဖို့ကြိုးစားနေတယ်လို့စုံစမ်းသိရပါတယ်။
အောက်တိုဘာလပထမပတ်မှာတော့ ထန်းပင်ကုန်းရွာကို စစ်တပ်စစ်ကြောင်းထိုးပါသေးတယ်။စစ်ကြောင်းထိုးပြီး ရွာအတွင်းဝင်ရောက်နိုင်ခဲ့ပေမယ့် ၂၄နာရီမပြည့်ခင်မှာပဲPDFတွေကပြန်လည်တိုက်ခိုက်ပြီးထန်းပင်ကုန်းရွာကိုထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
စစ်တပ်ကမတ္တရာမြို့ အရှေ့ခြမ်းကို တိုက်မယ်ဟန်ပြပြီး တကယ်ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်တာက မတ္တရာမြို့နယ် အနောက်ဘက်ခြမ်းဖြစ်ပါတယ်။
စက်တင်ဘာ ၂၇ ရက်မှာမတ္တရာမြို့နယ်အနောက်ခြမ်းက ဧရာဝတီမြစ်ကမ်းဘေးကျေးရွာဖြစ်တဲ့သုံးဆယ်ပေးရွာကို စစ်တပ်ကစစ်ကြောင်းထိုးခဲ့ပါတယ်။သုံးဆယ်ပေရွာဟာ မန္တလေးမြို့၊ပုသိမ်ကြီးမြို့နယ်နဲ့ဆက်လျက်ဖြစ်ပြီး ရေကြောင်းလမ်းကိုထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့အတွက်အရေးပါတဲ့နေရာဖြစ်ပါတယ်။
သုံးဆယ်ပေရွာပြီးတော့ ဆက်တိုက်ဆိုသလိုပဲ မတ္တရာအနောက်ခြမ်းကငယ်တိုး၊သဖန်းထောင့်၊သေနတ်ကုန်း၊ညောင်ကုန်း၊ရွှေချောင်း၊ပေါက်ဝဲစတဲ့ကျေးရွာတွေစစ်အုပ်စုကစစ်ကြောင်းထိုးပြီး စစ်တပ်ကအထိုင်ချတပ်စွဲခဲ့ပါတယ်။အဲဒီရွာတွေကနေ မန္တလေးကို ကာထားတဲ့ကျေးရွာတွေဖြစ်သလို စစ်ကြောင်းထိုးမယ်ဆိုရင် မတ္တရာမြို့အနီးကကျေးရွာတွေအထိ အလွယ်တကူသွားလာနိုင်ပါတယ် ။အဲဒီရွာတွေနဲ့ မတ္တရာမြို့ကြားမှာ စစ်တပ်လက်အောက်ခံပျူစောထီးတွေမျာတဲ့ ရွှေချောင်းရွာလည်းရှိတာမို့ တယ်။
ဒီရွာတွေကို စစ်တပ်အထိုင်ချပြီးတဲ့နောက် တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကို ပထမဆုံးတိုက်ခိုက်မှုအဖြစ်နိုဝင်ဘာလပထမပတ်ထဲမှာ မတ္တရာမြို့ရဲ့အနောက်ဘက်က ဝေါ၊ဝန်စု၊ရွာသစ်၊မြွေထိန်ပင်၊ထိန်ပင်စောက်ကျေးရွာတို့ကို ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ် ။ အဲဒီရွာတွေမှာ ဒေသခံ ကာကွယ်ရေးတပ် (LPDF)တွေ ၊ ပကဖ တွေ ပဲရှိတာကြောင့်စစ်တပ်ရဲ့ တန်ပြန်ထိုးစစ်ကို တောင့်မခံနိုင်ပဲ စခန်းတွေအသိမ်းခံခဲ့ရပါတယ်။
နိုဝင်ဘာလ တတိယပါတ်မှာဧရာဝတီ မြစ်ကမ်းအနီးက ဥဒိန်ရွာကို စစ်ကောင်စီတပ်ကပြန်သိမ်းယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဥဒိန်ရွာကိုစစ်တပ်ကဝင်တိုက်ချိန် ငယ်တိုးရွာကို တပ်စွဲထားတဲ့စစ်တပ်ကိုတော်လှန်ရေးတပ်တွေကနိုဝင်ဘာလ၁၈ရက်နေ့ကအလစ်ငိုက်ဝင်တိုက်ခဲ့တာမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဘက်ကအကျဆုံးများခဲ့ပါတယ်။
စစ်ကောင်စီဘက်က ရေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်ရေးယာဥ်တွေသုံးပြီး အင်အားထပ်တိုးခဲ့သလို Mi-35တစီး၊ဂျက်ဖိုက်တာနှစ်စီးနဲ့ စိန်ပန်းကုန်းကျေးရွာအနီးကိုလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေအပြင်းအထန်ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီနောက်မှာ မတ္တရာမြို့နယ်အနောက်ခြမ်းကို စစ်တပ်က ပြန်သိမ်းယူခဲ့ပြီး တော်လှန်ရေးတပ်တွေ နောက်ဆုတ်လိုက်ရပါတယ်။ စစ်တပ်က မတ္တရာမြို့နယ် အနောက်ခြမ်းက ဥဒိန်၊စိန်ပန်းကုန်း၊ဇလ၊အောက်တောင်ကိုင်း၊သဖန်းထောင့်၊ငယ်တိုး၊သုံးဆယ်ပေးစတဲ့ရွာတွေကိုက အထိုင်ချတပ်စွဲထားပါတယ်။
“အနောက်ခြမ်းက ရွာတိုင်းနီးနီးထိုင်ထားတာ။အင်အားကတော့ ဆယ်ဂဏန်းတွေပဲရှိတယ်။ဒါပေမယ့် ရွာကပ်လျက်တွေအထိုင်ချထားတာ”လို့ပြင်ဦးလွင်ခရိုင်ပကဖသတင်းတာဝန်ခံကလူထုနွေဦးကိုပြောပါတယ်။
မတ္တရာအနောက်ခြမ်းကိုစစ်တပ်အထိုင်ချပြီးတဲ့နောက် ဒေသခံတွေရဲ့အိမ်တွေကနေ ပစ္စည်းတွေကိုခိုးယူပြီး မတ္တရာမြို့ထဲကိုပြန်ပို့နေတယ်လို့ဒေသခံတွေကပြောပါတယ်။
မတ္တရာအနောက်ခြမ်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့တဲ့စစ်တပ်ဟာ PDF တွေထဲမှာ တိုက်စွမ်းရည် အပြည့်ဝဆုံးတပ်တွေထဲက တစ်ခုဖြစ်တဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်မန္တလေး ထိန်းချုပ်ထားတဲ့မတ္တရာမြို့နယ်အရှေ့ခြမ်း ကို ပြန်ထိုးစစ်ဆင်ဖို့ ပြင်ဆင်လာပါတယ် ။
မန္တလေးPDF ဟာ စဥ့်ကူးမြို့နယ်တစ်ခုလုံးကိုသိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားသလို ၊ TNLA အပါအဝင်အခြားတော်လှန်ရေးတပ်တွေနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး နောင်ချို ၊မိုးကုတ် မြို့တွေ ၊ သပိတ်ကျင်းမြို့နယ်ကစခန်းတွေကို သိမ်းပိုက်ထားတဲ့ နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာပေါ်လာတဲ့ လက်စွမ်းအထက်ဆုံး တပ်တွေထဲကတပ် တစ်ခုဖြစ်ပါတယ် ။
ဒီဇင်ဘာလ၂ရက်နေ့မှာ မြို့ကုန်းရွာမှာမန္တလေး PDF နဲ့ စစ်ကောင်စီတပ် တိုက်ပွဲပြန်ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ ဒီဇင်ဘာလ၃ရက်နေ့မှာ တနေ့လုံးနီးပါးတိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့ပြီး ညနေပိုင်းမှာစစ်တပ်စစ်ကြောင်းပြန်ဆုတ်ပြေးခဲ့ရပါတယ် ။ မြို့ကုန်းရွာတိုက်ပွဲမှာစစ်တပ်ဘက်က ဗိုလ်ကြီး တစ်ဦးအပါအဝင်အလောင်း ၇ လောင်းကျန်ခဲ့ပါတယ် ။ဒါအပြင် စစ်သုံ့ပန်းတဦးဖမ်းမိခဲ့တယ်လို့ မန္တလေးPDF ကထုတ်ပြန်ပါတယ်။သေနတ် ၅ လက်နဲ့ ခဲယမ်းတွေကိုလည်း မန္တလးPDF က သိမ်းဆည်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်(မန္တလေး)ဘက်မှာလည်း ထိခိုက်မှုအချို့ရှိပါတယ်။ စစ်ကြောင်းက မတ္တရာကထွက်လာတဲ့ အင်အား(၈ဝ)ပါ စစ်ကြောင်းဖြစ်ပါတယ်။မတ္တရာမြို့ဘက်ကို ပြန်ပြီးဆုတ်ခွာသွားပါတယ်။”လို့ မန္တလေး PDF၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ကိုအော်စမွန်က လူထုနွေဦးကို ပြောခဲ့ပါတယ်။
စစ်တပ်က ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းအတွင်းမှာပြည်သူ့စစ်သင်တန်းအပတ်စဥ်(၅)ဆင်းထားပြီး မတ္တရာနယ်အရှေ့ခြမ်းကို ထပ်မံထိုးစစ်ဆင်ဖို့ပြင်ဆင်နေတယ်လို့လည်း စုံစမ်းသိရပါတယ် ။ဒါကြောင်း ဒီဇင်ဘာလဆန်းကစပြီး မတ္တရာမြို့နယ်အရှေ့ခြမ်းမှာတိုက်ပွဲတွေ ပိုပြင်းထန်လာတော့မယ်လို့ ဒေသခံအချို့ကပြောပါတယ် ။
“မတ္တရာအရှေ့ခြမ်းမှာ အခုထိ လက်နက်ကြီးသံတွေကြားနေရတယ်။ဒရုန်းနဲ့လည်းဗုံးတွေကျဲနေတယ်။အသံတွေကတအုန်းအုန်းပဲ ဘယ်ကပစ်နေမှန်းမသိဘူး”လို့ ဒေသခံစစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူတစ်ဦးက ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက် မနက်ပိုင်းမှာပြောပါတယ်။
စစ်ကောင်စီတပ်အတွက် မတ္တရာမြို့နယ် အနောက်ခြမ်းကို သိမ်းပိုက်နိုင်သလို ၊အရှေ့ခြမ်းကိုသိမ်းပိုက်နိုင်မလား ။ မန္တလေးPDF က အရင်တိုက်ပွဲတွေလိုပဲ စစ်တပ်ရဲ့ ထိုးစစ်တွေကို ချေဖျက်ပြီး မတ္တရာမြို့ကိုပါ သိမ်းပိုက်ဖို့ တန်ပြန်ထိုးစစ် ဆင်လာနိုင်မလားဆိုတာ လာမယ့်ရက်ပိုင်းတွေက အဆုံးအဖြတ်ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ် ။
သေချာတာကတော့ မန္တလေးမြို့အနီးက မတ္တရာမြို့နယ် အရှေ့ပိုင်းမှာ ပြင်းထန်တဲ့တိုက်ပွဲတွေ ပြန်ပေါ်ပေါက်လာပြီဖြစ်ပါတယ်။ ။